płk dypl. Tadeusz Grabowski (1928-1931)

Tadeusz Grabowski urodził się 17 V 1886 roku w Krakowie. Ojciec Władysław, matka Julia z domu Wrońska. Tadeusz uczęszczał do niższego gimnazjum w Krakowie, a następnie do Wyższej Szkoły Przemysłowej, gdzie zdał egzamin maturalny. Po maturze dostał się na Wydział Architektoniczny na Politechnice Lwowskiej, gdzie zdobył tytuł inżyniera. Swoje wykształcenie uzupełnił później jeszcze o Technische Hochschule w Dreźnie. Od IX 1908 do VIII 1909 r. piastował stanowisko asystenta przy Katedrze Projektowania w Szkole Przemysłowej w Krakowie. Następnie pracował w Budownictwie Miejskim Magistratu Kraków, a od 1910 roku w firmie budowlanej Kazimierza Hrobania w Krakowie. Lata 1913-1914 to praca na stanowisku samodzielnego kierownika budów.

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił jako szeregowy do 3 szwadronu późniejszego 2 pułku Legionów Polskich, w ramach którego walczy w Karpatach i na Wołyniu. 9 IX 1915 roku Tadeusz Grabowski został lekko ranny w prawą rękę pod Kostjuchnowką. Jego wzorowa, oddana służba premiuje szeregiem wniosków odznaczeniowych i awansów, tak że swoją służbę kończył w 1918 roku w stopniu porucznika. W międzyczasie ukończył również w 1917 roku kurs Niemieckiego Sztabu Generalnego w Warszawie. W lutym 1918 roku został internowany w obozie Marmarosz-Sziget, gdzie przebywał do końca maja tego roku. 1 VI 1918 roku został przymusowo wcielony do armii austriackiej i wysłany na front włoski.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Tadeusz Grabowski wstąpił ochotniczo w stopniu rotmistrza 1 XI 1918 roku do Wojska Polskiego i brał udział w obronie Lwowa. Jego oddziałem macierzystym był 2 pułk szwoleżerów, a on sam pełnił służbę w sztabach 10 i 5 DP u gen. Rozwadowskiego, Sikorskiego, Jędrzejewskiego i Żeligowskiego. Służba Tadeusza Grabowskiego podczas wojny polsko-sowieckiej zostaje doceniona i uhonorowana nadaniem 26.01.1922 roku Orderu Virtuti Militari.
Po zakończeniu wojny polsko-sowieckiej przydzielony został do Sztabu Generalnego, a następnie do Biura Likwidacyjnego Naczelnego Dowództwa. W okresie X 1922 – X 1925 r. służył w Inspektoracie II Armii. W międzyczasie ukończył pierwszy kurs doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej i został oficerem Sztabu Generalnego. Przez kolejne dwa lata zajmował stanowisko zastępcy dowódcy w 4 pułku strzelców konnych.
W dniu 21 XI 1927 roku został mianowany dowódcą 9 pułku strzelców konnych, którą to funkcję objął w styczniu 1928 roku, po awansie na pułkownika dyplomowanego ze starszeństwem 1 I 1928 r. Na stanowisku tym pozostawał do sierpnia 1931 roku, gdy został przeniesiony na szefa Biura Og.-Adm. MSWojsk.
Nieznane są dokładne losy płk Tadeusza Grabowskiego w okresie kampanii wrześniowej 1939 roku. Wiadomo jedynie, że był więźniem obozu w Starobielsku i został zamordowany w IV 1940 r. w Charkowie.
Płk Tadeusz Grabowski był człowiekiem wykształconym. Jego szczególnym zamiłowaniem były różnorodne sporty, m.in. wioślarstwo, narciarstwo, kolarstwo, łyżwiarstwo i automobilizm. Uznaniem jego zasług na polu organizacyjnym i szkoleniowym w 9 psk było przyznanie mu w 1930 roku Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski za zasługi na polu organizacji, wyszkolenia, wychowania i administracji Armii. Z jego to inicjatywy powstało w pułku między innymi Koło Polskiego Białego Krzyża, Koło Rodziny Wojskowej, jak również postawiono dom dla podoficerów i ich rodzin. Utrzymywał również bardzo bliskie stosunki z lokalnymi władzami i społeczeństwem miasta Grajewa. W 1930 r. Przewodniczącego Wydziału Powiatowego do p. Wojewody Białostockiego, o spowodowanie specjalnego podziękowania p. płk. Grabowskiemu ze strony czynników miarodajnych za tak wyróżniająco wybitną obywatelską pracę na terenie tut. powiatu. Również jego żona Stanisława z domu Koskowska popierała działania męża i starała się w nich aktywnie uczestniczyć, m.in. była matką chrzestną sztandaru grajewskiego oddziału „Strzelca”, fundowanego w 1929 roku przez Radę Miejską, jak również przewodniczącą Koła Rodziny Wojskowej w 9 psk.
Był odznaczony: Virtuti Militari 5 kl., 4x Krzyżem Walecznych, medalami 1918-1921 i 10-lecia.

Wykorzystane materiały:
1. CAW, – teczka personalna nr 11451; – Spis absolwentów WSWoj.; – Wyższa Szkoła Wojenna; – Rozkazy dzienne 9 psk za lata 1928- 1931;
2. Sławecki P.: „Oficerowie dyplomowani Wojska Drugiej Rzeczypospolitej”, Wrocław-Warszawa-Kraków 1997;
3. „Wspólna Praca” Nr 8 z 1 IX 1929 r.